“کیست مویی” یکی از شایع‌ترین بیماری‌های نشیمنگاهیه که در اثر گیر افتادن مو زیر پوست ایجاد میشه. این عارضه پوستی “پینو پیلونیدال یا کیست موی برگشتی” پایین کمر (دنبالچه) شکل میگیره و در صورت عفونت، بسیار دردناک و آزاردهنده میشه.
“پینو پیلونیدال” به معنای “لانه مو” هست چون هنگام تخلیه توده کیست، فولیکول های موی درهم پیچیده داخل بافت دیده میشه و صورت عدم درمان این مشکل به آبسه مقعدی و مشکلات جدی تبدیل میشه.
کیست مویی چیست؟ بررسی کامل این عارضه پوستی
کیست مویی یک کیسه غیر طبیعی زیر پوسته که حاوی مو، سلول های مرده پوست، آلودگی هایی مانند گرد و غبار و باکتری هست و انواع مختلفی داره. این کیست زمانی ایجاد میشه که مو بجای رشد طبیعی، زیر پوست نفوذ و باعث التهاب و عفونت میشه؛ در صورت عدم درمان ناحیه عفونی شده و آبسه ای بسیار دردناک و ملتهب تشکیل میشه؛ این مرحله نیاز مراجعه فوری به پزشک متخصص بیماری های نشیمنگاهی و انتخاب روش درمانی مناسب داره تا از گسترش عفونت و عوارض جدی جلوگیری بشه.
رایج‌ترین ناحیه ای که کیست مویی در آن قسمت شکل میگیره دنبالچه (محل بالای شکاف بین باسن وانتهای کمر) هست. کیست مویی در ناحیه نوک سینه، روی سر، زیر بغل، کشاله ران‌ها و حتی در محل رویش ریش آقایان هم ایجاد میشه.
۷ علت اصلی بروز عارضه کیست مویی
عامل اصلی به وجود آمدن کیست مویی هنوز به طور قطعی مشخص نشده! پزشکان متخصص باور دارن سبک زندگی ناسالم، ژنتیک و شرایط فیزیکی هر فرد در ایجاد کیست مویی یا سینوس پیلونیدال تاثیرگذاره.
مشکلات جسمانی که در اثر موارد مختلفی مانند تحت فشار بودن دائمی پوست، اصلاح نامناسب مو های زائد، عدم رعایت بهداشت و … ایجاد میشه.
عوامل به وجود آمدن کیست مویی یا سینوس پیلونیدال:
- سابقه ژنتیک و سابقه بیماری در خانواده
- پرمویی و داشتن موهایی با ضخامت زیاد در ناحیه کمر
- چاقی، اضافه وزن و شاخص توده بدنی بالا
- عدم رعایت بهداشت فردی
- تعریق شدید بدن به دلایل مختلف
- پوشیدن لباس‌های تنگ تیره با جنس پلاستیکی
- فشار و ضربه خوردن زیاد ناحیه کمر یا دنبالچه در اثر ورزش
افزایش ریسک ابتلا به کیست مویی: ۷ عامل فزاینده!
- مردان چهار برابر بیشتر از زنان دچار بیماری کیست مویی میشن.
- کیست مویی در سن ۲۰ تا ۳۰ سالگی شایع تره
- اضافه وزن و داشتن سبک زندگی کم تحرک
- شغل هایی که به نشستن های طولانی مدت احتیاج دارن
- پر و ضخیم بودن موهای بدن
- سابقه وراثت در خانواده
- افرادی که سابقه بروز کیست مویی داشتن
شغل‌هایی که بیشترین خطر ابتلا به کیست مویی رو دارن!
رانندگان، کارمندان، دانش پژوهان، محققان، نویسندگان، حسابداران، دانشجویان یا دانش آموزان، پیک موتوری ها و افرادی که ورزش بطور نشسته انجام میدن در معرض خطر ابتلا به بیماری کیست مویی هستن.
علائم کیست مویی؛ نشانه های خطرناکی که نباید نادیده گرفت!
کیست مویی بدون علامت و به صورت خاموش رشد میکنه. بسیاری از بیماران تا بروز درد، ترشح عفونت و تشکیل آبسه متوجه وجود کیست مویی نمیشن؛ البته بسیاری از بیماران با مراجعه دیرهنگام به پزشک باعث وخیم شدن بیماری و تشدید مراحل درمان میشن.
شایع ترین علائم کیست مویی:
- درد در ناحیه کمر
- درد هنگام نشستن و یا حساسیت ناحیه به لمس
- تب و لرز همراه با احساس خستگی، تهوع و استفراغ
- تخلیه خون و چرک بد بو از یک یا چند سوراخ باز در ناحیه دنبالچه در حدی که لباس رو آلوده میکنه.
- التهاب، تورم و قرمزی در انتهای کمر (دنبالچه) و بالای شکاف بین دو باسن
بسیاری از بیماران هنگام مشاهده علائم کیست مویی دچار استرس و ترس میشن و یا از خجالت مسئله بیماری رو پنهان میکنن؛ همین تاخیر باعث میشه کیست مویی به مرحله حاد و دردناک برسه و از شدت غیرقابل تحمل بودن درد به دنبال راه فوری برای تسکین درد باشن.
کیست مویی چه شکلی است؟ تصاویر واقعی از کیست دنبالچه
کیست مویی یا سینوس پیلونیدال یک توده ملتهب پر از چرک، عفونت و مو هست که باعث درد، التهاب، قرمزی، خروج چرک و خون با بوی نامطبوع و تب میشه.
عوارض کیست مویی درمان نشده؛ از درد شدید تا عفونت خون
یکی از نکات بسیار مهم در این بیماری، تشخيص و درمان به موقع و علمی کیست مویی هست. انجام درمان های خانگی و غیر علمی و عدم تشخيص و درمان به موقع عفونت موی زیر پوست باعث عوارض متعددی از جمله گسترش عفونت و انتقال بیماری های خطرناک مانند هپاتیت، بروز بی اختیاری مدفوع در رکتوم، نشت مدفوع در کیست های پیلونیدال، عود مجدد بیماری و ایجاد فیستول های خطرناک میشه.
5 عارضه خطرناک کیست مویی در صورت عدم درمان به موقع:
- بازگشت و عود مجدد بیماری: طبق آمار، کیست مویی در 40 تا 60 درصد مراجعینی که دیر برای درمان اقدام میکنن مجددا برمیگرده.
- گسترش عفونت به سایر نقاط بدن: کیست مویی درمان نشده، باعث گسترش عفونت از طریق خون به سایر نقاط بدن میشه.
- سرطان پوست (در موارد نادر): کیست مویی پیشرفته و درمان نشده باعث سرطانی شدن سلول های پوست میشه.
- درد و ناراحتی طولانی مدت: عدم درمان، درد و ناراحتی بیمار رو افزایش میده و باعث مختل شدن زندگی روزمره میشه.
- جای زخم عمیق و اسکار: عفونت های مکرر و طولانی مدت کیست مویی باعث زخم عمیق و اسکار دائمی میشه.
تشخیص کیست مویی: علائم رایج و روش های تشخیصی مرسوم
در ابتدا پزشک متخصص کیست مویی پشت کمر و ناحیه دنبالچه بیمار را مشاهده و معاینه دستی انجام میده پس از آن با معاینه دقیق به تعداد یا طول کیست مویی پی میبره.
تشخیص این بیماری در مراحل اولیه بیماری: توسط یک جراح متخصص کیست مویی بسیار ساده ست و نیاز به انجام هیچ گونه نمونه برداری، عکس برداری یا سی تی اسکن نداره؛ چون علائم و نشانه‌های فیزیکی کاملاً مشخصی داره.
تشخیص کیست مویی حاد و طولانی مدت: حتماً نیاز به موارد تشخیصی بیشتر مانند ام آر آی و یا سونوگرافی داره.
سوالاتی که پزشک متخصص درباره کیست مویی میپرسه:
اخیراً دچار تب بدون علائم سرماخوردگی شدی؟
سابقه ابتلا به بیماری‌های نشیمنگاهی داشتی؟
قبلاً مشکل کیست مویی برات بوجود اومده بود؟
در خانواده ات کسی دچار بیماری کیست مویی یا سینوس پینولیدال شده؟
سابقه مصرف دارویی خاص داری؟
سابقه بیماری خاصی مثل فشار خون یا دیابت داری؟
آیا حساسیت به دارو و یا غذای خاصی داری؟
درمان کیست مویی؛ از روش های خانگی تا جراحی و لیزر
تخلیه یا دستکاری کیست موجب گسترش عفونت و نفوذ آلودگی به بافت های زیرین پوستی میشه پس به هیچ وجه انجام نده. پاره شدن و یا ترکیدن ناحیه پلی کیستیک به معنای درمان نیست! چون در زمان ترکیدن کیست فقط چرک و عفونت خارج میشه و خود کیست مویی مجددا تشکیل میشه.
درمان کیست مویی شامل چهار روش اصلیه:
درمان های خانگی کیست مویی
شامل استفاده از گیاهان مختلف، داروهای طب سنتی، درمان هایی مانند پاره کردن کیست هست که به هیچ عنوان نباید انجام بشه. پزشکان طب سنتی برای تمیز کردن کیست مویی، محلول سرکه سیب که در آب رقیق شده رو توصیه میکنن که به هیچ عنوان توسط پزشک متخصص و حاذق توصیه نمیشه. برای کاهش درد ناشی از آبسه که به همراه کیست مویی تشکیل شده، میشه از کمپرس آب گرم استفاده کرد. در این زمان درد بیمار به طور کوتاه و موقت کاهش پیدا میکنه.
نکته مورد تایید پزشکان متخصص جراحی کیست مویی:
پس از عمل لیزر کیست مویی مقداری عسل طبیعی را بر روی گاز استریل بمال و به مدت 20 تا 30 دقیقه روی محل زخم بگذار. این موضوع به ترمیم زخم و کاهش علائم دردناک کمک میکنه.
درمان کیست مویی با داروهای آنتی بیوتیکی
کیست مویی با هیچ نوع داروی خوراکی یا تزریقی درمان نمیشه. آنتی بیوتیک ها تنها برای از بین بردن عفونت داخل کیست کاربرد داره.
درمان کیست مویی با جراحی
درمان کیست مویی با جراحی تحت بیهوشی عمومی با چاقو و تیغ جراحی انجام میشه. جراح متخصص با ایجاد برش کوچکی روی کیست، عفونت و فولیکول رو درناژ یا تخلیه میکنه و در نهایت برش ایجاد شده بخیه زده میشه. احتمال عود مجدد کیست در این روش در حدود 20 تا 70 درصد هست.
درمان قطعی کیست مویی با لیزر؛ 9 مزیت مهم نسبت به جراحی سنتی
لیزر جدیدترین و قطعی ترین روش درمان کیست مویی هست؛ نیاز به جراحی، بیهوشی و بستری نداره و در کوتاه ترین زمان، بدون درد انجام میشه. در این روش برشی کوچکی ایجاد میکنن و عفونت کاملا تخلیه میشه، سپس لیزر به نواحی مورد نظر تابانده میشه.
این فرایند 10 تا 15 دقیقه به طول میکشه که به توجه به ساده بودن روش ، نیازی به بیهوشی نداره و صرفا به یک بی‌حسی موضعی مختصر اکتفا میشه. در روش لیزر فولیکول مویی که کیست رو ایجاد کرده با اشعه به طور کامل سوزانده میشه.
مزیت های شگفت انگیز لیزر برای درمان قطعی کیست مویی:
- عدم استفاده و تزریق داروهای بیهوشی
- زخم ناشی از این نوع جراحی به سرعت بهبود پیدا کرده و علائم مشهودی را بر روی بافت پوست برجای نمیزاره.
- انتقال عفونت های خطرناک که در عمل های باز و سنتی رایج هست در لیزر وجود نداره.
- عدم نیاز به پانسمان های بزرگ به مدت طولانی
- ترخیص بیمار در همان روز و عدم بستری شدن در بيمارستان
- فعال و سرپا شدن بیمار بعد از عمل از مهمترین مزیت های این روش درمان که برای افراد سالخورده و کهنسال بسیار مهم و حیاتی هست.
- دوره نقاهت کوتاه مدت نسبت به روش های دیگر درمانی
- عدم انجام آزمایشات هزینه بر قبل از جراحی
- بدون نیاز به همراه بیمار در تمامی مراحل عمل
هزینه درمان کیست مویی: عوامل تاثیر گذار و راه های کاهش هزینه
هزینه‌ای درمان بستگی به نوع روش درمان، قیمت مواد مصرفی و دستمزد جراح متخصص داره و در مراکز مختلف متغیر هست. در روش جراحی سنتی به دلیل دوره نقاهت طولانی و نیاز به پانسمان روزانه زخم و تعویض پانسمان توسط پرستار یا درمانگاه و مرخصی‌های استعلاجی طولانی مدت حدودا ۲ ماهه هزینه های جانبی زیادی ایجاد میکنه؛ البته در برخی از موارد بیمه‌های تکمیلی بخشی از هزینه جراحی باز رو تقبل میکنه.
لیزر بهترین و جزو کم هزینه ترین درمان های کیست مویی هست؛ این روش بدون نیاز به بیهوشی و بستری، در کمترین زمان ممکن، بدون دوره نقاهت طولانی، سریع و موثر انجام میشه و هزینه های جانبی و دردسر های جراحی سنتی رو نداره.
پیشگیری از کیست مویی: 7 راه ساده برای زندگی بدون درد و عفونت
کیست مویی باعث عفونت مکرر، درد و دوره نقاهت طولانی میشه. با رعایت چند نکته ساده موثر میشه به طور کامل از این مشکل جلوگیری کرد.
- رعایت بهداشت شخصی: ناحیه دنبالچه (بین باسن) با شوینده ملایم شستشو بده و همیشه خشک نگه دار.
- از بین بردن موهای زائد: تراشیدن یا لیزر موهای زائد این ناحیه برای جلوگیری از ورود مو به پوست
- جلوگیری از تعریق زیاد: پوشیدن لباس گشاد و نخی برای کاهش رطوبت و اصطکاک
- پرهیز از نشستن طولانی مدت: نشستن طولانی مدت باعث افزایش فشار به ناحیه دنبالچه و باسن و ایجاد کیست مویی میشه.
- حفظ وزن مناسب: اضافه وزن و چاقی باعث افزایش اصطکاک و فشار روی ناحیه دنبالچه میشه و خطر ابتلا به کیست مویی بالا میبره.
- رژیم غذایی مناسب: نوشیدن 8 تا 10 لیوان آب در روز و مصرف غذاهای سالم و حاوی ویتامین C و A و E
- پرهیز از خاراندن ناحیه دنبالچه: استفاده از کرم های مرطوب کننده و ترمیم کننده برای جلوگیری از التهاب و خارش پوست
سوالات متداول درباره کیست مویی؛ سوالات پرتکرار و پاسخ های تخصصی
- علائم کیست مویی چیه؟
کیست مویی علائمی مانند قرمزی، التهاب، درد، خروج ترشحات عفونتی و چرکی با بوی بد و در موارد وخیم تب به همراه داره.
- علت اصلی ایجاد کیست مویی چیه؟
یکی از علل اصلی بوجود آمدن کیست مویی، رشد مو به داخل پوست هست که باعث التهاب و تشکیل کیست میشه.
- کیست مویی خود به خود از بین میره؟
خیر؛ کیست مویی خود به خود از بین نمیره و نیاز به تخلیه و جراحی داره.
- کیست مویی خطرناکه؟
کیست موی عفونی باعث درد، قرمزی، التهاب و ترشح چرک میشه. در صورت عدم درمان کیست عفونی تبدیل به آبسه مقعدی میشه.
- آیا بیمه هزینه جراحی کیست مویی رو پوشش میده؟
برخی بیمه های تکمیلی با ارائه نمونه برداری و پاتولوژی بخشی از هزینه جراحی رو پوشش میدن.
- کیست مویی بیماری مسریه؟
خیر، کیست مویی یک عفونت ناشی از موی برگشتی هست و قابل انتقال بین افراد نیست.
- کیست مویی باعث سرطان یا مشکلات جدی میشه؟
کیست مویی در موارد نادر تبدیل به سرطان میشه. عدم درمان به موقع کیست مویی باعث مشکلات جدی مثل سلولیت (عفونت بافت زیر پوست) و یا سپسیس (عفونت خونی) میشه.
- چجوری میشه از بروز کیست مویی پیشگیری کرد؟
رعایت بهداشت فردی، پوشیدن لباس های گشاد، راحت و نخی، استفاده از بالشتک های نرم برای نشستن طولانی مدت، اصلاح موهای زائد، حفظ وزن متعادل، انجام ورزش و پیاده روی روزانه
- کیست مویی چگونه درمان میشه؟
در موارد خفیف، رعایت بهداشت شخصی و انجام درمان های خانگی؛ در موارد عفونی و دردناک، تخلیه کیست و مصرف آنتی بیوتیک طبق تجویز پزشک و در موارد مزمن لیزر و جراحی
- دوره نقاهت بعد از عمل کیست مویی چقدره؟
بعد از عمل لیزر کیست مویی بیمار همون روز ترخیص و طی 24 ساعت استراحت به فعالیت های روزمره برمیگرده و در جراحی سنتی حدود 2 ماه نیاز به مراقبت و تعویض پانسمان هست.
