شقاق مقعدی (فیشر): علت، علائم و درمان های قطعی و موثر

شقاق یعنی تَرَک. حتما این تَرَک ها رو کناره لب، پاشنه پا، روی پوست، روی دندان، روی استخوان دیدی.

جالبه که حتی شکاف هایی که روی سطح زمین در اثر آتشفشان به وجود میاد اسمش شقاق یا (فیشر) هست. حتما زمین هم درد و سوزش وحشتناکی داره!!

شقاق مقعدی یا فیشر آنال؛ از شایع ترین بیماری های نشیمنگاهی است که همراه درد طاقت فرسا، سوزش آزار دهنده و خونریزی، آسایش زندگی روزمره رو مختل میکنه. شقاق به خاطر پارگی در ناحیه مقعد به وجود و به علل مختلفی به وجود میاد. دلایل شقاق مقعدی: از یبوست و اسهال مزمن تا زایمان سخت یا نشستن و ایستادن طولانی‌مدت! شقاق در مرحله مزمن به خودیخود درمان نمیشه و نیاز به درمان پزشکی و پیشرفته داره.

بیماری شقاق مقعدی یا فیشر چیست؟

ایجاد یک شکاف، بریدگی یا ترک باریک در پوست دیواره یا مخاط اطراف مقعد، باعث ایجاد بیماری شقاق مقعدی میشه.

به علت وجود عصب های حساس بسیار زیاد در قسمت پایینی مقعد، هر نوع آسیب یا زخم ایجاد شده در بافت مقعد، باعث درد زیاد و سوزش آزار دهنده و حتی خونریزی هنگام مدفوع میشه. درد به حدی زیاده که خارج از تحمل بیمار مبتلا به شقاق است.

بیماری شقاق مقعدی بسیار رایج هست و اکثر افراد، هر چند وقت یک بار به شقاق دچار میشن، علائم شقاق بسیار مشابه با هموروئید هست، بسیاری این دو را با هم اشتباه میگیرن. اما علل و علائم این دو بیماری متفاوت است.

یبوست مزمن و درمان نشده، باعث ایجاد شکاف و زخم شقاق در داخل کانال رکتوم میشه که هنگام دفع مدفوع و حتی تا ساعت‌ها بعد باعث درد، سوزش و خونریزی از مقعد میشه.

علائم شقاق مقعدی (فیشر): درد و خونریزی که نیاز به درمان فوری داره!

علائم آزاردهنده‌ شقاق، به مشکلات جدی‌تری تبدیل میشن. درمان به‌ موقع شقاق مقعدی از وخامت این بیماری جلوگیری میکنه. با درمان شقاق، زندگی‌ بدون درد رو تجربه کن.

علائم شقاق مقعدی که نمیشه نادیده گرفت:

• درد شدید: درد تیز و برنده مثل بریدگی چاقو، موقع دستشویی رفتن تا چند ساعت بعد از دفع مدفوع

• سوزش و خارش: حس سوزش زخم شقاق مقعدی و خارش در ناحیه مقعد

• خونریزی: قطرات خون روشن در مدفوع و روی دستمال توالت

• ترک های دور مقعد: دور بافت و پوست مقعد؛ بریدگی، شکاف یا ترک کوچک، مثل زخم باریک و بیضی شکلی پیدا میشه.

• بیرون آمدن گوشت اضافه: موقع شستشو دور مقعد گوشت اضافه حس میشه.

• تورم و التهاب: دور مقعد قرمز، متورم و ملتهب شده و درد سوزناکی داره

• ترشح عفونت: از زخم شقاق مقعدی، چرک بدبو و عفونت خارج میشه.

• درد موقع نشستن: احساس درد و ناراحتی موقع نشستن، خواب و استراحت

• مشکلات ادراری: درد یا بی اختیاری ادرار، از علائم بیماری شقاق هست.

• تب و لرز از مهم ترین علائم بیماری شدید شقاق مقعدی هست: تب و لرز، دمای بدن بالا، احساس تشنگی و عطش زیاد، ضربان قلب بالا و تپش قلب از علائم شایع شقاق مقعدی مزمن.

تب همراه با لرز نشانه اینه که زخم شقاق مقعدی عفونت کرده و این علامت خیلی خطرناکی محسوب میشه! یعنی  شقاق مقعدی عفونی شده و در حال گسترشه.

• یبوست: یبوست از شایع ترین علل شقاق مقعدی که مادر بیماری ها نامیده میشه، چون منشا بسیاری از بیماری هاست.

یبوست یعنی دفع سخت زمانی که مدفوع کم آب، خشک و سفت میشه و برای دفع مدفوع باید زور زد. زور زدن و فشار زیاد برای تخلیه مدفوع از روده، خونریزی هم به دنبال داره؛ در موارد شدید یبوست، به خاطر سفتی زیاد ابتدای مدفوع، دفع مدفوع انجام نمیشه.

علاوه بر این مشکلات، یبوست باعث تب روده و احساس بی‌حالی میشه، که در آن شکم داغ می‌شه و حس خستگی و سستی تمام بدن را فرا می‌گیره.

وقتی این علائم را تجربه می‌کنی، فوری برای درمان یبوست اقدام کن تا از عوارض وخیم تر پیشگیری کنی.

علت بوجود آمدن شقاق مقعدی چیست؟ دلایلی که هرگز تصور نمی کردی!

از علائم شقاق مقعدی نباید به سادگی گذشت؛ شقاق به خاطر درد و سوزش زیاد، ایجاد مشکلات جسمی و فشارهای عصبی، زندگی روزمره رو مختل میکنه. اصلی ترین علت ابتلا به شقاق مقعدی اسهال و یبوست مزمن هست؛ سبک زندگی کم تحرک (مثل مدت‌های طولانی نشستن یا ایستادن)، غذاهای بی کیفیت و ناسالم، خطر تشدید این بیماری ها رو افزایش میده.

دلایل ابتلا به شقاق مقعدی(فیشر) بسیار گوناگون هستن و بستگی به شرایط مختلفی دارن مثل:

• یبوست: وقتی بدن دچار کم آبی میشه، روده کم تحرک شده، مدفوع سفت و خشک میشه و برای مدفوع نیاز به زور زدن هست که باعث میشه به بافت مقعد فشار بیاد و پوست نازک و حساس دور مقعد شکافی به نام شقاق مقعدی برداره.

• مدفوع بزرگ و سفت: بخاطر رژیم غذایی ناسالم و کم آبی بدن، مدفوع درون روده، کم آب، سفت و خشک میشه و مدفوع به راحتی دفع نمیشه و داخل روده میمونه پر حجم تر میشه.

• اسهال مزمن و مکرر: اسهال درمان نشده، پوست دور مقعد رو حساس، قرمز و نازک میکنه.

• استفاده از دستمال رنگی و عطری یا زبر: باعث حساسیت پوست دور مقعد و شقاق مقعدی میشه.

• رابطه مقعدی: پوست مقعد بخاطر کشش و فشار، دچار پارگی و شقاق مقعدی میشه.

• انجام ورزش های سنگین: ورزش هایی مثل وزنه برداری، کشتی یا بدنسازی و… یا ورزش هایی که دویدن و پرش زیاد داره مثل والیبال و بسکتبال و… باعث فشار به لگن و مقعد میشه. ورزشکاران همیشه باید مراقب باشن.

• اسپاسم (گرفتگی و تنگی عضله) مقعدی: عضلات کنترل کننده ای که باعث باز و بسته شدن مقعد میشن، سفت و ضخیم میشن و پوست مقعد کشیده شده و ترک شقاق به وجود میاد.

• کم تحرکی:فعالیت بدنی کم یا زیاد نشستن و زیاد ایستادن؛ باعث کم کاری روده، یبوست و در نتیجه شقاق میشه. وقتی در محل کار هستی، وضعیت بدنت رو تغییر بده یا حدود 5 دقیقه نرمش کن یا چند قدم راه برو.

•  بیمارانی که بستری هستن و توان حرکت ندارن، باید با رعایت رژیم غذایی مناسب و مصرف ملین ها یا داروهای تجویزی پزشک، مراقب باشن تا دچار عوارضی مثل تنبلی روده و یبوست نشن. درمان شقاق در بیماران کم تحرک، سخت تر میشه.

• ابتلا به انگل روده یا حساسیت پوستی مقعدی: انگل روده یا حساسیت پوستی مقعدی باید فوری درمانش بشه. چون ابتلا به انگل های روده و مقعد، باعث خارش مقعد میشه. خاراندن پوست دور مقعد باعث حساسیت بیشتر و ایجاد زخم شقاق مقعدی هم میشه.

• بارداری یا زایمان: قبل از بارداری، یبوست یا بیماری شقاق رو درمان کن؛ چون در دوران بارداری و به دنیا آوردن نوزاد و بعد از زایمان عذاب بیماری شقاق مقعدی همراهته!

• سن بالا: در سنین بالاتر، جریان خون در ناحیه مقعد ضعیف تر میشه، به دلیل بافت و پوست نازک مقعد، به سادگی دچار پارگی و شقاق مقعدی میشه.

• تاثیر بیماری های خاص در ابتلا به شقاق مقعدی:

– بیماریهای التهابی روده مثل (کرون، کولیت اولسراتیو)

-انواع سرطان (مقعد، راست روده، روده بزرگ یا سرطان خون و…).

-بیماری های مقاربتی (سفلیس، سوزاک و کلامیدیا، شانکروئید، ایدز یا HIV و…)

-سابقه بیماری های عفونی، سل، بیماری های خود ایمنی، یا سابقه خانوادگی و…

این بیماری ها باعث حساسیت و نازک شدن پوست مقعد میشه؛ زخم٬ بریدگی یا شقاق مقعدی میاره.

چه کسانی در معرض شقاق مقعدی یا فیشر هستند؟ نجات از شقاق با ترک عادات اشتباه

بیشتر از 10 % افراد در دوره ای از زندگی خود مبتلا به شقاق مقعدی یا فیشر می شن.

گروه‌هایی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به شقاق مقعدی هستن:

• بزرگسالان بین سنین ۲۰ تا ۶۰ سال، افراد مسن، افراد با مشکلات حرکتی (بیمارانی که یا مدت های طولانی در بستر بیماری بی حرکت هستن یا توان حرکتی محدودی دارن)، نوزادان و بانوان باردار یا تازه زایمان کرده.

• یبوست: بطور مستقیم یا غیرمستقیم، اصلی ترین دلیل بیماری شقاق مقعدی یا فیشر، محسوب میشه.

• افراد دارای اضافه وزن، چاقی و فاقد رژیم غذایی مناسب

• افرادی که مصرف نشاسته زیاد: نان سفید٬ سیب زمینی و…دارن

• کم تحرک هستن: مدت طولانی در یک وضعیت ثابت ماندن مثل کارمندان، رانندگان، سربازان و فروشندگان که ساعت‌ها پشت میز می‌نشینن و بی‌تحرکن.

• یبوست مزمن: فشار زیاد به مقعد و دفع سخت مدفوع که دلیلش یبوست شدید٬ کم آبی روده و دستگاه گوارش هست شقاق مقعدی میاره

• اسهال: مدفوع شل و نرم در اسهال، باعث نازک شدن و حساسیت پوستی مقعد

• بالا رفتن سن و تغییرات بدن: در سنین بالاتر، جریان خون در بافت مقعد کم تر میشه، پوست مقعد نازک و کم انعطاف تر شده و خیلی زود شکافته میشه.

• مبتلا بودن به بیماری التهابی روده مثل کرون: حساسیت و نازک شدن پوست مقعد

• خانم باردار: تغییرات هورمونی شدید، استرس، وزن زیاد جنین و زور زدن زیاد موقع زایمان، باعث فشار به ناحیه لگن و نشیمنگاهی میشه.

• کودکان و نوزادان: دستگاه گوارش و روده نوزاد هنوز عادت به شرایط بیرون رحم نکرده، مدفوع بسیار خشک و سفتی داره، موقع دفع درد داره و زور زیاد میزنه، بخاطر پوست خیلی نازک و حساس شقاق مقعدی در نوزادان بسیار شایع هست. باید پوشک نوزاد زود به زود عوض شه و مقعدش با روغن زیتون یا پماد کالاندولا و یا زینک اکساید چرب بشه. این درمان های خانگی با مشورت پزشک باید انجام بشه.

• ورزشکاران: ورزش‌های سنگین مانند وزنه‌برداری، بدنسازی، کشتی، والیبال و سایر فعالیت‌های پرفشار

• کارگران و افرادی که اجسام سنگین بلند می‌کنن: به دلیل فشار زیادی که به کمر، لگن و ناحیه مقعد وارد می‌شه، در معرض ابتلا به شقاق مقعدی هستن. بلند کردن بارهای سنگین، باعث افزایش فشار داخل شکم شده و می‌تونه به بافت‌های مقعد آسیب برسونه. برای پیشگیری از تکنیک‌های صحیح بلند کردن اجسام و کمربندهای حمایتی استفاده بشه.

انواع شقاق مقعدی (فیشر): حاد یا مزمن؟ درد تا درمان

شقاق مقعدی در انواع و شدت های مختلف ظاهر میشه. شناخت نوع شقاق به تشخیص بهتر و انتخاب روش درمانی مناسب کمک می‌کنه. در ادامه با انواع شقاق مقعدی آشنا می‌شوی:

1. شقاق مقعدی یا فیشر حاد(مراحل ابتدایی):

بریدگی ناگهانی و بدون سابقه دور مقعد و احساس درد شدید از علائم شقاق مقعدی حاد هست.

• علائم شقاق مقعدی یا فیشر حاد چیه؟  

• درد زیاد و سوزش اذیت کننده موقع دستشویی رفتن که حتی ساعت ها بعد از دستشویی رفتن، ادامه داره

• چند قطره خون تازه و روشن در مدفوع یا روی دستمال توالت

• احساس تنگی و گرفتگی و درد در مقعد

این علائم شقاق مقعدی حاد، تا حدود یک ماه مشاهده میشه. بعد از یک ماه مرحله مزمن شقاق شروع میشه.

درمان خانگی شقاق حاد مقعدی، با چند روش ساده و خانگی:

• مصرف خوراکی‌های ملین یا استفاده از قرص‌های نرم‌کننده‌ی مدفوع می‌تونه به بهبود وضعیت کمک کنه.

• نوشیدن آب حداقل 8 لیوان در روز یا نوشیدن دمنوش های گیاهی و آبمیوه تازه
• رژیم غذایی سرشار از فیبر برای سلامت گوارش:برای پیشگیری و بهبود مشکلات گوارشی، مصرف خوراکی‌های پرفیبر ضروریه. میوه‌های تازه مثل: سیب با پوست، گلابی و سبزیجاتی همچون کاهو، کلم بروکلی و هویج خام، منابع عالی فیبرن. همچنین، حبوبات: لوبیا و عدس، غلات کامل از جمله نان سنگک، نان جو دوسر و برنج قهوه‌ای، به بهبود عملکرد روده کمک می‌کنن. آجیل‌هایی مانند گردو، بادام، دانه چیا، بذر کتان و سویا نیز از گزینه‌های مغذی و فیبردار محسوب میشن. برای میان‌وعده‌های سالم‌، چیپس و پفک، باید جاش رو به میوه‌های خشک‌ شده: برگه هلو، قیسی و برگه زردآلو بده.

• حمام سیتز؛ درمان شقاق مقعدی:

داخل یک لگن کوچک آبگرم و چند قطره روغن گیاهی، جوش شیرین، نمک یا سرکه بریز و 20 دقیقه داخل لگن آب گرم بشین. این کار باعث کم شدن درد و سوزش شقاق میشه. بعد از حمام سیتز با حوله یا دستمال نرم یا باد سشوار ملایم، مقعد رو خشک کن و بعد پماد ها یا روغن های مناسب رو روی زخم شقاق بزن.

شقاق مقعدی یا فیشر مزمن چیست؟

شقاق مقعدی مزمن یعنی مدت زمانی از ابتلا به شقاق گذشته و هنوز درمان نشده.

شقاق حاد درمان نشه؛ طی یک ماه کهنه میشه؛ عمیق میشه؛ وخیم میشه؛ مزمن میشه.

رعایت رژیم غذایی مناسب، مصرف دارو و یا جراحی های باز و لیزر درمانی راه های درمان شقاق مقعدی مزمن هستن.

• علائم شقاق مزمن مقعدی چیه؟
• بعد مدتی درد کمتر احساس میشه و فکر میکنی شقاق مقعدی درمان شده، نه اینطور نیست!

علائم شدیدتر شقاق مقعدی مزمن: 

• خونریزی بیشتر، خون روشن در مدفوع یا روی دستمال توالت

• زخم شقاق عمیق تر میشه طوری که در زیر پوست شکافته شده شقاق، عضله زیرین هم دیده میشه.

• احساس گرفتگی و تنگی بیشتری در مقعد و احساس درد شدید هنگام دفع مدفوع؛ چون بافت دور مقعد، ملتهبه و راه خروج مدفوع خیلی تنگ شده و در نتیجه مدفوع باریک و نازک میشه.
• بیرون زدن گوشت اضافه دور مقعد

درمان شقاق مزمن مقعدی: جراحی لیزری یا جراحی باز؟ درمان فوری و قطعی کدومه؟

درمان لیزری شقاق مقعدی: این روش توسط پزشک متخصص در کلینیک تخصصی بدون بیهوشی و بستری انجام میشه. برای درمان شقاق، بهترین و ایمن‌ترین روش، درمان لیزری که قطعی و فوریه.

فرصت طلایی درمان شقاق مقعدی (فیشر): جراحی، درمان قطعی بدون نیاز به دارو! 

شقاق خود به خود درمان نمی شه. باید به فکر روش های درمانی مناسب بود.

درمان شقاق در خانه: با کمترین هزینه و ساده ترین روش ها

با تنظیم رژیم مناسب غذایی سالم و پر فیبر، مصرف سبزی ها و میوه های تازه، نوشیدن مایعات تازه و غیر فرآوری شده مثل آب فراوان، آب میوه های تازه و دمنوش های گیاهی و با مصرف خوراکی ها و داروهای گیاهی یا داروهای ملین برای درمان یبوست و اسهال، درمان خانگی امکان پذیره.

حمام سیتز تاثیر زیادی در کاهش درد و تسکین سوزش شقاق داره.

علائم هشدار دهنده شقاق: وقت خود درمانی بی نتیجه تمام شده!

در صورت بی نتیجه بودن درمان های خانگی، حتما باید برای درمان تخصصی به پزشک متخصص مراجعه و درمان دارویی شقاق مقعدی رو زیر نظر متخصص باتجربه ادامه بدی:

• درد شدید همراه خونریزی هنگام دفع مدفوع

• درد، سوزش و خارش ساعت ها بعد از اجابت مزاج

• ترشحات بدبو، چرکی و عفونی از زخم شقاق مقعدی
• زائده گوشتی، گوشت اضافه مقعدی از دور مقعد بیرون زده

علائم شقاق مقعدی مزمن، وخیم تر شده و درمان آن به‌درستی و کامل انجام نشده، روش‌های دارویی تاثیر چندانی ندارن. در این مرحله، به دلیل عمق زخم و آسیب‌های مداوم، داروها پاسخگو نیستن و روش‌های درمانی پیشرفته‌تر مانند لیزر یا جراحی تنها راه‌حل قطعی درمان شقاق هستن.

 تشخیص شقاق مقعدی در ۵ دقیقه! پزشک با این ترفندها سریع متوجه می‌شه، فیشر داری!

با مراجعه به موقع به پزشک متخصص؛ درمان های تخصصی انجام میشه. در ویزیت و معاینه بالینی شقاق مقعدی توسط پزشک؛ چگونگی و تعداد دفعات اجابت مزاج و دلایل ایجاد شقاق مقعدی، سوابق پزشکی و سابقه بیماری شقاق در خانواده بررسی میشه تا نوع و شدت شقاق مقعدی(فیشر) تشخیص داده بشه. پزشک متخصص، بهترین روش درمانی مناسب با شرایط خاص رو انتخاب میکنه تا روند بهبودی سریعتر انجام بشه.

روش های مختلف معاینه بالینی و تشخیص بیماری شقاق مقعدی توسط پزشک متخصص:

• مشاهده چشمی: شقاق مقعدی به شکل بریدگی کوچک در بافت دور مقعد دیده میشه و پزشک با مشاهده زخم و علائم مخصوص، بیماری شقاق رو تشخیص میده. مشاهده چشمی ساده ترین روش تشخیص شقاق هست.

• معاینه رکتوم: پزشک از دستکش استفاده می کنه و به انگشت خود روغن می‌ماله. بعد با انگشت زخم شقاق مقعدی و گوشت اضافه شقاق رو لمس می‌کنه و متوجه شقاق مقعدی میشه.

• نوشتن آزمایش خونی: برای بررسی وضعیت سلامت کلی بدن، احتمال وجود عفونت ها یا بیماری‌های زمینه‌ای و وراثتی عامل ایجاد شقاق مقعدی، پزشک آزمایش فاکتورهای خونی رو تجویز میکنه.

•  بیوپسی از مقعد: پزشک متخصص، بخش کوچکی از بافت مقعد رو برمیداره و برای اطمینان بیشتر و بررسی وجود سلول های سرطانی به آزمایشگاه پاتولوژی میفرسته.

•  آنوسکوپی: آنوسکوپ یه وسیله نازک لوله ای شکل پیشرفته هست که عکسبرداری از داخل راست روده و مقعد انجام میده و به پزشک برای تشخیص و درمان بیماری شقاق مقعدی کمک می کنه.

• سیگموئیدوسکوپی انعطاف‌پذیر: یک لوله نازک و انعطاف‌پذیره که با یک فیلم کوچک در پایین روده بزرگ قرار می گیره و به پزشک برای تشخیص و درمان بیماری شقاق مقعدی کمک می کنه.

• کولونوسکوپی: پزشک یک لوله انعطاف‌پذیر رو به راست‌روده وارد میکنه  تا کل روده بزرگ را بررسی کنه. این روش بیشتر در بیماران بالای 50 سال یا بیمارانی که دارای علائمی مثل درد شکم یا اسهال مزمن  و یا مبتلا به سرطان روده و بیماری های روده ای هستن، انجام میشه به پزشک برای تشخیص و درمان بیماری شقاق مقعدی کمک می کنه.

درمان شقاق مقعدی یا فیشر بدون جراحی و بخیه: راهکارهایی که فقط پزشک متخصص میشناسه!

برای درمان اصولی تر و نتیجه بخش به پزشک متخصص مراجعه کن. پزشک بعد از معاینه دقیق و بالینی، درمان شقاق مقعدی رو با تجویز پماد، قرص و کپسول های مسکن و یا تزریق آمپول انجام میده.

خود درمانی شقاق مقعدی: عواقب درمان دارویی خودسرانه!

هیچ‌ وقت داروهای مسکن را بدون مشورت با پزشک متخصص و با توصیه اطرافیان مصرف نکن. تهیه این داروها از داروخانه ها کم‌هزینه هست اما مصرف خودسرانه دارو، مخصوصا در بیماری های حساسی مثل شقاق مقعدی باعث بروز حساسیت، مسمومیت و وخیم شدن زخم شقاق مقعدی میشه.

پمادهای مسکن شقاق مقعدی: پمادهایی که در داروخانه ها موجوده و باعث تسکین و کاهش موقتی درد، سوزش، تورم و التهاب در زخم شقاق مقعدی میشن، مثل پماد آنتی فیشر، پماد بی حس کننده لیدوکائین، پماد نیتریک اُکساید، پماد زینک اُکساید، پماد نیتروگلیسیرین، پماد کالاندولا، پماد هیدروکورتیزون، پماد دیلتیژل، پماد ام جی و پماد رکتول و… که معمولا هر ۸ ساعت یا هر ۱۲ ساعت یک بار بعد شستشوی زخم شقاق، روی ناحیه زخم زده میشه تا باعث تسکین موقتی درد و سوزش شقاق مقعدی بشه.

مسکن ها فقط تسکین دهنده یعنی آرام کننده هستن و فقط تا یک هفته میشه از این پمادها استفاده کرد چون باعث ایجاد حساسیت پوستی و وخیم تر شدن زخم شقاق مقعدی یا حتی خونریزی بیشتر میشن.

• قرص ها یا کپسول های مسکن درد شقاق مقعدی یا فیشر: مثل استامینوفن، ژلوفن، ایبوپروفن، دیکلوفناک سدیم و ناپروکسن هر ۸ ساعت ۱ عدد با آب فراوان باید میل شود طبق دستور پزشک.

• آمپول های مسکن قوی برای درد شقاق مقعدی: مثل کتورولاک ، لیدوکائین و یا دیکلوفناک که حتما و حتما باید توسط پزشک تجویز شده و در بیمارستان یا درمانگاه تزریق بشه. تزریق خودسرانه باعث تشنج و حتی ایست قلبی میشه!

• درمان موقتی شقاق مقعدی با تزریق بوتاکس مقعدی (سم بوتولینوم) : آخرین درمان دارویی و درمان غیر جراحی در بیماری شقاق، تزریق مستقیم بوتاکس به عضله اسفنکتر داخلی مقعده که باعث کم شدن اسپاسم و گرفتگی عضله دور مقعد میشه و درد ناشی از شقاق کمتر میشه.

حتما باید با دوز مشخص و معین، توسط خود پزشک متخصص تزریق بشه. برای تاثیر گرفتن از درمان شقاق مقعدی با تزریق بوتاکس باید حدود ۱ ماه صبر کرد.

 پیشگیری از شقاق مقعدی (فیشر): رازهای سلامت مقعد!

استفاده از داروهای درمانی، باعث بهبود سریع تر و موثرتر بیماری شقاق مقعدی میشن.

بهترین راه برای پیشگیری از شقاق مقعدی، تغییر عادت‌های نادرست غذایی هست. با تنظیم برنامه غذایی سرشار از فیبرها، آب کافی و مصرف میوه‌ها و سبزیجات تازه، گنجاندن نیم ساعت برنامه ورزشی روزانه، سلامتی سیستم گوارشی‌ در طول زندگی تضمین میشه.

پیشگیری از یبوست در ابتلا به شقاق مقعدی، به عنوان مهم ترین عامل ایجاد شقاق، بسیار موثره.

 ساده‌ترین راهکارهای پیشگیری از ابتلا به شقاق مقعدی:

• نوشیدن مایعات فراوان: آب٬ آب میوه تازه و یا دمنوش های مختلف گیاهی (حداقل ۸ لیوان آب)

• مصرف غذا های سرشار از فیبر مثل میوه‌ها، دانه ها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات

• انجام ورزش منظم و سبک: ورزش و پیاده روی با بهبود گردش خون و عملکرد روده، باعث جلوگیری از یبوست و بروز شقاق مقعدی میشه.

• مصرف ملین ها و روان کننده های روده برای دفع راحت مدفوع

• درمان فوری اسهال یا یبوست

• دفع مدفوع با گذاشتن زمان کافی و بدون عجله: تا حرکات روده و تخلیه مدفوع کامل انجام بشه.

• زور نزدن هنگام دفع: زور زدن زیاد، فشار زیادی به بافت ‌های مقعد وارد میکنه و ترک شقاق حتما ایجاد میشه.

• رعایت بهداشت شخصی : شستشوی ناحیه مقعد با آب گرم و خشک کردن با دستمال نرم، غیر عطری و بی رنگ، از ایجاد  حساسیت ها و عفونت های پوستی مقعدی، پیشگیری می کنه.

• کنترل استرس مشکل روحی، اضطراب با مشاوره روانشناسی، یوگا، مدیتیشن و ورزش

• بیماری ‌های مقاربتی مانند هرپس و سیفلیس فورا درمان بشه. این بیماری ها، باعث حساسیت، التهاب و آسیب ‌دیدگی بافت مقعد میشن.

فرق بین شقاق (فیشر) وهموروئید (بواسیر): کدوم شما رو گرفتار کرده؟

نشانه ها و علائم بین هموروئید (بواسیر) و شقاق مقعدی (فیشر) شباهت زیادی به هم دارن. اما تفاوت های مشخصی دارن که به تشخیص درست و درمان مناسب آن ها، کمک می کنه. مانند:

• علائم متفاوت هموروئید(بواسیر) و شقاق مقعدی( فیشر) :

• شقاق مقعدی یعنی پارگی و شکاف کوچکی دور مقعد.
• بواسیر یا هموروئید، سیاهرگ ملتهب شده دور مقعده که به صورت زائده گوشتی بیرون میزنه.

•   درد هموروئید(بواسیر) و شقاق مقعدی( فیشر) در زمان های متفاوت:

• شقاق مقعدی معمولا در هنگام مدفوع یا ساعت ها بعد از مدفوع، درد داره.

• هموروئید (بواسیر) همیشه دردناکه.

• درمان متفاوت هموروئید(بواسیر) و شقاق مقعدی( فیشر):

•  فیشر یا شقاق مقعدی نیاز به درمان دارویی و درمان لیزری داره.
• بواسیر یا هموروئید، معمولاً حداقل به یک روش غیر تهاجمی و جراحی لیزری نیاز داره.

 روش های درمان بیماری شقاق مقعدی (فیشر):

از درمان های خانگی (تغییر سبک زندگی، ورزش و رژیم غذایی مناسب) و روش های غیر جراحی ( تجویز دارو: مسکن، ملین، پماد و تزریق بوتاکس) نتیجه ای حاصل نشده و بیماری شقاق حاد ابتدایی تبدیل به بیماری دردناک و آزاردهنده شقاق مزمن شد؛ پیشنهاد پزشک متخصص روش های درمانی موثر و قطعی است:

• جراحی های باز شقاق مقعدی یا فیشر

• جراحی لیزری شقاق مقعدی یا فیشر

شقاق درمان‌نشده، علت سرطان روده یا سرطان مقعد میشه

نادیده گرفتن و سهل انگاری درمان شقاق مزمن مقعدی، باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان میشه. درمان فوری و سریع، تحت نظر پزشک متخصص بهترین راه جلوگیری از وخیم تر شدن بیماری شقاق مقعدی هست!

علائم خطرناک و هشدار دهنده ابتلا به سرطان:

• خونریزی زیاد(خون به رنگ تیره)

• کم شدن بدون دلیل اشتها

• کاهش وزن ناگهانی و سریع؛ بدون داشتن رژیم غذایی و ورزش

• درد و سوزش مداوم حتی موقع استراحت و خواب

• برجستگی یا توده برآمده سفت دور مقعد که حتی دردناک هم نیست

• خارشی که با مصرف پماد خوب نمیشه

• غده های لنفاوی کشاله ران متورم و سفت میشن

• خروج ترشحات چرکی و عفونت یا مخاط عفونی و غیرعادی از مقعد
• یبوست و اسهال طولانی؛ عادت های دفع مدفوع غیرعادی بشن یا روده کامل تخلیه نشه

توصیه پزشکان انجام به موقع درمان های خانگی شقاق مقعدی، در مراحل اولیه بیماری و درمان های دارویی و جراحی در مراحل مزمن هست؛ تا مشکلات و بیماری های مقعدی وخیم نشه و خطر ایجاد سرطان، از بین بره!

عواقب درمان نشدن شقاق مقعدی(فیشر) : ۶ خطر جدی عدم درمان!

عوارض درمان نشدن شقاق مقعدی یا فیشر، به شدت روی سلامتی جسمانی، کیفیت زندگی و روحیه تاثیر نامطلوبی داره. مثل :

• شقاق حاد به مزمن تبدیل میشه که درمانی سخت، طولانی همراه با هزینه مالی زیاد و استرس، نگرانی و گرفتاری داره.

• عفونت های مقعدی؛ باعث تب و لرز، ترشح چرک و عفونت، درد و سوزش و التهاب میشه.

• تنگی مقعد و احساس درد زیاد دور مقعد

• بی اختیاری در نگه داشتن مدفوع و تخلیه ناگهانی و بی موقع مدفوع

• بیماری کرون

• عاقبتی با درمان سخت و خطرناک! تبدیل شدن شقاق مقعدی درمان نشده، به بیماری های دیگه مقعدی مثل آبسه های چرکی و فیستول های چند کاناله

• تشکیل آبسه مقعدی در اثر درمان نشدن شقاق مقعدی:

آبسه مقعدی مجموعه ای از چرک با ظاهری جوش مانند در نزدیکی شکاف مقعده. از علائم آبسه مقعدی درد بسیار بسیار شدید، تورم و قرمزی، تب و عفونت و چرک هست. آبسه دردناک ترین بیماری نشیمنگاهی به حساب میاد.

 دو نکته بسیار حیاتی برای درمان آبسه مقعدی: 

برای درمان آبسه مقعدی، تا وقتی عفونت آبسه مقعدی در خون پخش نشده، درمان امکان پذیره. درمان نشدن به موقع آبسه، خطر عفونت شدید و حتی مرگ رو درپی داره.

تخلیه عفونت آبسه مقعدی از طریق یک عمل جراحی حتماً توسط پزشک متخصص باید انجام بشه.

• ایجاد فیستول مقعدی در اثر درمان نشدن شقاق مقعدی: 

درمان نشدن شقاق مقعدی و آبسه مقعدی، باعث ایجاد یک یا چندین تونل غیر طبیعی بین کانال مقعد و پوست اطراف اون می شه و مسیرهایی ایجاد میشه که عفونت و چرک مدفوع از این تونل ها بیرون می زنه.

فیستول مقعدی بسیار دردناکه و باعث عفونت های پی در پی شده و بافت باسن رو درگیر میکنه. معمولاً برای درمان فیستول مقعدی، تجویز دارو همراه با روش های پزشکی تهاجمی مثل جراحی و یا درمان لیزری فیستول نیاز است.

سوالات متداول شقاق مقعدی یا فیشر: از علائم و علل تا روش‌های موثر درمان در خانه

• پس از اینکه فهمیدم به بیماری شقاق مقعدی دچار شدم، چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنم؟

علائم شقاق رو داشتی و بعد 1 ماه بهتر نشدی، معطل نکن تا شقاق مقعدی مزمن نشده، به پزشک متخصص مراجعه کن.

• درد و سوزش زخم شقاق مقعدی آزارم میده. چطور برطرف میشه؟

درمان لیزری شقاق مقعدی بهترین روشه که مشکلات و عوارض بیماری شقاق مقعدی یا فیشر رو از بین میبره.

• درمان شقاق با لیزر در دوران بارداری امکان پذیره؟

بله، به شرطی که فوری در ماه اول بارداری برای لیزر درمانی اقدام بشه.

• خانم بارداری که در ماه های بعد به شقاق مقعدی دچار شده، چه درمانی باید انجام بده؟

درمان دارویی یا جراحی برای جنین خطرناکه، در طول بارداری، رعایت رژیم غذایی با مصرف ملین های روان کننده های شکم، میوه و سبزی تازه، حمام سیتز درد و سوزش شقاق رو کاهش میده.

• شقاق مقعدی بر بارداری تاثیر میذاره؟

برای درمان قطعی در ماه های اول بارداری به پزشک مراجعه کن. در ماه های بعد دارو و جراحی، برای سلامت مادر و نوزاد خطرناکه.