حمام سیتز (Sitz bath) یا حمام نشیمن با استفاده از آب گرم و گاهی مواد افزودنی مثل (نمک اپسوم یا جوش شیرین) یک روش رایج و موثر برای تسکین درد، التهاب و بهبود مشکلات مقعدی و تناسلی هست.
۷ فایده شگفت انگیز حمام سیتز یا حمام نشیمن
1.تسکین فوری درد و التهاب:
- کاهش تورم بیماری های نشیمنگاهی مثل هموروئید (بواسیر)
- التیام درد شقاق مقعدی (فیشر)
- التیام درد پس از جراحی های ناحیه پرینه
2.بهبودی سریع زخم پس از جراحی ها:
- تسکین درد پس از زایمان طبیعی، اپیزیوتومی و یا جراحی بواسیر
- آب گرم باعث افزایش جریان خون و تسریع ترمیم بافت ها میشه.
3.پاکسازی و جلوگیری از عفونت:
- شستشوی مقعد با آب گرم باعث از بین رفتن بقایای مدفوع و باکتری ها میشه.
- کاهش خطر عفونت های ادراری و پوستی در ناحیه لگن و مقعد
4.کاهش اسپاسم عضلانی:
- آب گرم مفید برای درد های عضلانی
- کمک به شل شدن عضلات کف لگن
5.جایگزین ساده و طبیعی بجای داروهای شیمیایی:
- قابل استفاده حتی برای خانم های باردار و افراد مسن
- بدون عوارض جانبی داروهای مسکن شیمیایی
6.مقرون به صرفه و قابل انجام در خانه:
- فقط نیاز به یک لگن و آب گرم داری
7.آرامش روانی:
- تسکین درد مزمن باعث از بین رفتن استرس و احساس آرامش فوری میشه.
روش درست کردن حمام سیتز خانگی
وسایل مورد نیاز حمام سیتز:
- لگن پلاستیکی یا سیتز بت (قابل نصب روی توالت فرنگی)
- آب گرم (نه داغ)
- نمک اپسوم (سولفات منیزیم) یا جوش شیرین برای دو برابر کردن خاصیت ضدالتهابی
- حوله تمیز و نرم
۷ مرحله ساده ساخت حمام نشیمن:
- لگن رو با آب و صابون تمیز بشور
- لگن رو با آب گرم پر کن
- یک قاشق نمک اپسوم یا جوش شیرین اضافه کن
- به مدت 15 دقیقه داخل آب بشین.
- نشستن صحیح داخل لگن: زانو هارو به سمت سینه جمع کن
- بعد از اتمام، ناحیه رو با حوله نرم و تمیز به صورت ضربه ای خشک کن
- 2 تا 3 بار در روز انجام بده (مخصوصا بعد از اجابت مزاج)
۵ خاصیت درمانی اثبات شده حمام سیتز
- ضدالتهاب طبیعی (بدون نیاز به داروهای شیمیایی)
- ضد خارش قوی ( به ویژه با افزودن جوش شیرین به آب)
- ضد عفونی کننده خفیف (به ویژه با افزودن نمک اپسوم به آب)
- تسکین دهنده اسپاسم عضلانی
- بهبود دهنده گردش خون موضعی
درمان طبیعی بیماری های مقعدی با حمام سیتز: از هموروئید تا شقاق
1.هموروئید (بواسیر)
- تسکین فوری درد، تورم و سوزش
- پیشگیری از عفونت
- بهبود خونریزی درجه 1 و 2
2.شقاق مقعدی (فیشر)
- تسکین اسپاسم عضله اسفنکتر
- تسکین درد
- نرم شدن بافت های آسیب دیده
- افزایش جریان خون برای بهبودی سریع
3.آبسه مقعدی
- کاهش التهاب ناحیه
- کمک به تخلیه طبیعی چرک
4.پس از جراحی های ناحیه مقعد (هموروئیدکتومی و فیستولوتومی)
- کاهش خطر عفونت
- تسریع بهبود زخم
- کاهش درد و التهاب
5.پروتکت (التهاب راست روده)
- کاهش التهاب پذیری
- شستشوی ملایم ناحیه
حمام سیتز برای زنان: از بهبود زایمان تا درمان کیست بارتولین
تاثیر حمام سیتز روی کیست بارتولین (آبسه غیر عفونی دردناک در غدد واژن):
کیست بارتولین، توده ای پر از مایع در نزدیکی ورودی واژن هست که ممکنه باعث درد و تورم بشه.
20 دقیقه نشستن داخل آب گرم، التهاب رو کاهش میده، گردش خون رو بهبود میبخشه و ممکنه کیست رو هم تخلیه کنه؛ علاوه بر اینها آب گرم باعث تسکین درد، کاهش تورم و پیشگیری از عفونت هم میشه.
تاثیر حمام سیتز برای بعد از زایمان:
پس از زایمان، ناحیه پرینه ممکنه درد، تورم و یا پارگی داشته باشه؛ حمام سیتز به تسکین این مشکلات کمک میکنه. گرما التهاب رو کم میکنه، زخم رو سریع التیام میبخشه و از عفونت جلوگیری میکنه.
نشستن در آب نمک: عوارض جانبی و موارد منع مصرف
- تحریک یا خشکی پوست:
نمک میتونه پوست حساس ناحیه تناسلی یا مقعد رو تحریک یا خشک کنه مخصوصا اگه به طور مکرر با دوز بالا استفاده شه.
- واکنش آلرژیک و حساسیت پوست:
برخی افراد ممکنه به نمک اپسوم و یا نمک معمولی حساسیت داشته باشن و در صورت استفاده علائمی مثل تورم، سوزش و یا خشکی رو تجربه کنن.
- اختلال در تعادل باکتریایی:
استفاده بیش از حد آب نمک، باعث از بین رفتن تعادل میکروب ها و باکتری های طبیعی پوست میشه و ممکنه خطر عفونت رو افزایش بده.
- سوزش زخم های باز:
اگه در ناحیه تناسلی یا مقعدی زخم یا شکافی مثل (شقاق) وجود داشته باشه، نمک میتونه باعث سوزش بشه مخصوصا اگه به درستی رقیق نشده باشه.
- عدم اثر بخشی در برخی موارد:
در برخی موارد ممکنه، آب نمک برای درمان مشکلات شدید مثل آبسه مقعدی یا عفونت ها موثر نباشه و حتی وضعیت رو بدتر کنه.
نحوه ایمن استفاده از آب نمک برای حمام سیتز
- رقیق سازی مناسب: همیشه از مقدار کمی نمک استفاده کن (برای مثال 1 تا 2 قاشق نمک اپسوم داخل چهار لیتر آب)
- دمای مناسب: آب باید گرم باشه نه داغ! تا از سوختگی یا تحریک جلوگیری بشه.
- مدت زمان محدود: حمام سیتز حداکثر باید 20 دقیقه باشه.
- مشاوره پزشکی: اگه شرایط پزشکی خاص و یا علائم شدیدی داری، قبل از انجام درمان های خانگی با پزشک متخصص مشورت کن.
- رعایت بهداشت: لگن و آب کاملا تمیز باشه و بعد از حمام نشیمن، ناحیه با حوله نرم و تمیز خشک به صورت ضربه ای خشک شه.
سوالات متداول درباره حمام سیتز
- برای اثرگذاری بیشتر حمام سیتز چیکار کنم؟
افزودن نمک اپسوم (کاهش التهاب)
افزودن جوش شیرین (ضدخارش)
پوشیدن لباس زیر نخی بعد از حمام نشیمن
اضافه کردن یک قطره روغن بابونه به آب
- بهترین دمای آب برای حمام سیتز چند درجه ست؟
تست با آرنج، آب باید گرم و بدون سوزش باشه.
- برای حمام سیتز، جوش شیرین بهتره یا نمک اپسوم؟
نمک اپسوم برای کاهش درد و التهاب (هموروئید و پس از زایمان)
جوش شیرین: ضد خارش و ضد عفونت (مناسب شقاق و پوست حساس)
- برای درمان هموروئید، حمام سیتز جایگزین جراحی و لیزره؟
خیر؛ درمان های خانگی فقط برای کاهش موقتی علائم هستن.
- تفاوت حمام سیتز با لگن معمولی چیه؟
حمام سیتز: قابل نصب روی توالت، عمق کم، مخصوص نشیمنگاه
لگن معمولی: عمیق، برای شستشوی کل بدن
